Mister Motley #25 Angst
mister Motley: de gids voor bange mensen.
In ’De Wereld Draait Door’ van 7 mei 2010 schuift Hans van de Togt bij Matthijs aan tafel. Om hem heen draait een grote witte hond met lieve ogen en een prachtige staart. Hans beveelt de hond links van hem te gaan zitten. En stil! ’Ja’, verklaart hij het publiek, ’Matthijs is bang voor honden.’ ’Gaat die hond altijd mee?’ vraagt Matthijs. ’Ja die heeft verlatingsangst.’
Iedereen heeft angsten; zelf ben ik bang voor het donker, het donker van de nacht. Dat klinkt als iets waarmee goed te leven valt, zo’n oude kinderangst, maar angsten strekken ongemerkt hun tentakels steeds verder uit. ’s Nachts een lichtje aan is simpel, née, slaapkamerdeur kan ook wel op slot, maar dan, als ik op reis ga, in iedere hotelkamer rammelt er s’nachts wel iemand aan de deur, het donker maakt iedere tandeloze lieve opa tot een maffiabaas. Mijn verbeelding maakt overuren zodra de zon zijn lichtstraal dooft. Kinderangsten gaan een leven mee en met het verstrijken van de jaren worden ze alsmaar groter en hardnekkiger. Yours, de fotoserie van Dimitar Solakov laat zien wat het is om zonder angst en met grote sprongen door het leven te rennen. Zijn vader tekende en schreef over zijn 99 angsten, die allemaal even begrijpelijk en dichtbij zijn. Toch leven we door. Toch eten we taart en maken er het beste van. ’Emoties zijn doorgaans een plaag’, zegt een kunstenaar in dit nummer en angst lijkt daarvan de grootste kwelling. De angst om vanuit het niets een werk te maken, een streep te zetten op een wit papier, de angst of de tekening nu af is, of nog net iets nodig heeft. En al die andere eisen die het hedendaagse kunstenaarschap stelt.
Tijdens het basisjaar van de Rietveld academie kregen studenten de opdracht een liedje te zingen in de klas. Ze waren in verwarring door deze opdracht. Ze vonden het de meest angstaanjagende opdracht die hen binnen de context van de school was gesteld. Hun verweer: wat had deze opdracht met kunst te maken? Het was bedoeld als les 1 in ’jezelf over de streep trekken’, vallen mag, uitlachen niet toegestaan.Lef lijkt een onlosmakelijk onderdeel van het kunstenaarschap.
In dit nummer gaan we in gesprek met kunstenaars met beeldend kunstenaars, zij weten als geen ander hoe angst je parten kan spelen en soms siddert deze angst nog na in het werk. Zijn kunstenaars dapperder dan andere mensen? Ja, ik denk het wel.
Melanie Bonajo vertelt over de pure angst die opkwam tijdens haar verblijf in Groenland, het lege landschap en de angst om op te lossen in het niets. Jhafis Quintero leerde voortdurend alert te zijn tijdens zijn tienjarige opsluiting in een gevangenis in Midden-Amerika. Volgens hem wen je aan de dagelijkse fysieke bedreiging, maar is eenzaamheid en gebrek aan communicatie duizendmaal erger. In deze mister Motley staan allerlei adviezen over hoe je met angst om kunt gaan. alledaagse en vreemde angsten, verdwijnen doen ze niet; het is echter zaak dat ZIJ af en toe even krimpen, in plaats van dat je zelf wegkwijnt. Zorg dat de hond, je kapsel het donker, de stilte , of de spinnen je leven niet overnemen: life is terrific.
(Hanne Hagenaars)
