Gerhard Belgraver: 'Joosts werk amuseert, maar net niet helemaal'

Eige­naar: Ger­hard Bel­graver (76), ontwer­p­er en docent
Wat: een beeld van keramiek van Joost van den Toorn
Titel: Sit down come­di­an, 2014
Afkomst: Gekocht in 2014
Pri­js: ​’Het is veel meer waard dan ik betaald heb.’

’Gewoon­lijk zit het beeld braaf op een kruk­je in mijn woonkamer. Een infec­tie aan mijn knie hield me maan­den­lang aan bed gek­luis­terd en ik heb me toen zo gea­museerd met dit beeld. Die half gelo­ken ogen geven de indruk dat hij wat weg zit te suf­fen. Dat slaperige weg­dromen, dat deden we alle­bei de hele dag door. Boven­di­en kwa­men andere sculp­turen van Joost terug van exposi­ties waar­voor ik ze had uit­geleend. De hele meute stond om mijn bed heen, ik bevond me in goed gezelschap. Het zijn mijn huisgenoten.
Dit wezen is van rode aarde gebakken, maar voor het pluk­je schaamhaar en de snor is witte klei gebruikt die vol­ume kri­jgt tij­dens het bakken. En dan die pastelk­leurige glazuren en goud, het is een ware meester­proef om die mix aan mate­ri­alen heel uit de oven te krijgen.

Het werk van Joost van den Toorn zag ik in 1983 in een galerie in een kraak­pand. Toen ik terugk­wam om het te kopen was de galerie opge­heven. Ook de kun­ste­naar leek onvin­d­baar. Maan­den lat­er keek ik rond bij Galerie Torch en daar zag ik in het keuken­t­je een soort­gelijk beeld. En pre­cies op dat moment ging de deur open en kwam Joost bin­nen.
Hij was en is nog alti­jd een buiten­been­t­je in kunst­wereld. Zijn werk amuseert, maar net niet hele­maal. Iets wreeds is er ook. Een bronzen haas lijkt heel aaibaar op het eerste gezicht maar hij houdt zijn han­den met bok­shand­schoe­nen gevecht­sklaar tegen het lijf. Zo is er alti­jd wel wat. Een lieve vogel maar dan die felle ogen, oei!
Dat spreekt me aan, dat Joost er niet op uit is om te beha­gen, hij gaat alti­jd eigen­zin­nig zijn eigen gang. Joost is geroemd om zijn ​’engage­ment met het afval’, het mar­ginale en afgewezene waarin hij het god­delijke herkent. De vreemde wezens die hij creëert zijn dan ook een ode aan de excen­triekelin­gen van onze maatschappij.’

Foto’s: Car­ly Wollaert